Doğa mı Terbiye mi?

İnsan doğasını doğa mı şekillendirir yoksa toplum mu? Bu yıllardır süre gelen tartışmanın sorusudur. İnsanı doğanın şekillendirdiği düşüncesi siyasi açıdan değeri çok büyüktür. Bu düşünceye göre insan özü gereği değişmez, sabit ve genetik faktörlerle şekillenir. Bu durum insanın toplumu yansıttığı değil, toplumun insanı yansıttığının göstergesidir.

Siyasetin bilimsel açıdan değer kazanması için biyolojik teoriler üzerinden destek görmesi gerekir. Bundan kaynaklı 20. yy’da biyolojik siyaset teorilerine ilgi artmıştır. Spencer “Devlete Karşı Olan İnsan” adlı eserinde insanların doğası gereği bulundukları şartlara en iyi uyum sağlayanların yükseldiğini, doğaları itibarı ile başarısız olanların dipte bulunduklarını söyler. Bu durum zengin ve fakirin aslen doğalarından kaynaklı olduğunu destekler. Bu duruma herhangi bir müdahale insanların zayıflamasına sebep olacaktır. Bu temeldeki düşünceler klasik liberalizmin ekonomik ve sosyal yaşamda devlet müdahalesine karşı çıkma düşüncesine biyolojik temel hazırlamıştır. Diğer düşüncelere göre de savaş, şiddet gibi kavramlarda insanların özünde bulunmaktadır. Irkçılık temelli siyasi düşünceler bu düşünce etrafında şekillenir. Bu düşüncelere zıt düşüncelerde siyasi teorilerde bulunur. Bu düşüncelere göre toplum insanı şekillendirir.

Toplumda doğan her birey, toplumun istediği şekilde şekillendirilir. Feministlere göre birey var olduğunda cinsiyetine göre toplum tarafından düşüncelerle şekillendirilir. Erkekse ilk olarak mavi kıyafetlerle dişi ise pembe renkli kıyafetlerle giydirilir. Birey büyüdükçe toplumun istediği kadın ve erkek modeline girer. Sosyalistlere göre de sistem ne ise bireyde o yönde şekillenir. Kapitalist sistemde var olan her birey sistemin istediği şekilde bencil, savaşçı, rekabetçi şekilde role girer.

Davranışçı psikologlarda bu düşünce üzerine bilimsel teoriler ortaya koyarlar. Bana göre her birey doğuştan var olan genetik özelliklerle doğar, bu genetik özellikler bireye zaman içerisinde yansır ancak birey üzerinde baskı kurabilen her düzen bu ilk olarak aile, daha sonra sosyal çevre ve en güçlü olarak devlet bireyi “güç” kullanarak şekillendirebilir. Burada ki güçten kastım şiddet temelli bir kavram değil. Bugün dindar bir ailenin ferdi bulunduğu dinin istekleri doğrultusunda şekillendiği için doğa halinde var olan savaşçı, şiddet temelli karakteristik özelliklerinden arınmaya başlıyor ve bu durum onu iyilik yapmaya eğilimli biri haline getiriyor. Doğanın bize verdiği özellikler toplum tarafından anlaşılıp, bunları arındırmak için çalışmalar yapılabilir. Çünkü mağarada yaşayan insanlardan uzaya çıkan bir nesle geldiğimize göre her şey mümkün.